Een bijzonder moment voor eigenaar en paard, de geboorte van een veulen!
De Veulenbrigade geeft je tijdens het veulenseizoen graag de volgende tips over waar je zoal op kan letten voor, tijdens en na de geboorte van een veulen.
De weken voor de geboorte
In de periode 4-6 weken voor de geboorte is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het gehalte antistoffen in de biest zo hoog mogelijk is. Ontworm de merrie en vaccineer haar tegen influenza en tetanus. Het veulen is dan het beste beschermd.
Enkele dagen voor de geboorte
Enkele dagen voor de geboorte wordt de uier van de merrie groter en vaak zijn gele wasachtige puntjes te zien op het uiteinde van de spenen. Ook wel bekend als kegelen. Als de merrie veel melk laat lopen voor de geboorte van het veulen, dan gaan hiermee ook kostbare antistoffen verloren.
Overleg met je dierenarts hoe ervoor gezorgd kan worden dat het veulen toch voldoende antistoffen binnenkrijgt.
Veulens worden geboren zonder goede afweer. Bij paarden worden namelijk nauwelijks antistoffen overgedragen van merrie op veulen tijdens de dracht.
De antistoffen voor het veulen zitten in hoge concentratie in de eerste melk: de biest. Opname van voldoende biest direct na de geboorte is daarom erg belangrijk.
De geboorte van het veulen
De geboorte van een veulen neemt normaal zo’n dertig minuten in beslag, zonder hulp. Geef merrie en het veulen na de geboorte rust. Laat de navelstreng zolang mogelijk intact zodat al het bloed vanuit de placenta naar het veulen kan stromen.
Controleer of het veulen:
- Zijn hoofd op kan houden binnen < 5 minuten
- Kan staan binnen < 2 uur
- Drinkt < 2 uur
- Plast < 6-10 uur
- Alle meconium is afgekomen en produceert gele mest < 24 uur
De uren na de geboorte
Een veulen moet binnen acht uur 2 tot 3 liter biest opnemen om ervoor te zorgen dat het voldoende afweer heeft tegen infecties (zie ook tabel). Het veulen drinkt daarom meerdere keren bij de merrie. Als de uier van de merrie vol blijft is dit een teken dat het veulen mogelijk te weinig drinkt.
Goede biest is dik, geel en plakkerig. Neem bij twijfel over voldoende opname contact op met de dierenarts. Die kan eventueel biest met een slangetje ingeven in de maag van het veulen.
Geef geen melk met een fles aan een veulen. Dit geeft namelijk een groot risico op verslikken met een longontsteking tot gevolg!
De nageboorte
Bewaar de nageboorte goed na de bevalling en laat deze altijd onderzoeken door een dierenarts. Dit onderzoek kan waardevolle informatie oplever over de gezondheid van het veulen tijdens de dracht.
24 uur na de geboorte
Met een eenvoudig bloedonderzoek kan gecontroleerd worden of het veulen voldoende antistoffen binnen heeft gekregen. Indien het gehalte te laag is, kan het veulen plasma krijgen om alsnog voor een goede afweer te zorgen.
Wat als het niet goed gaat?
Veulens zijn heel goed in doen alsof er niets aan de hand is… Problemen worden daardoor vaak pas laat opgemerkt. Is het veulen sloom, drinkt het te weinig of zijn er andere twijfels rondom de gezondheid van het veulen, neem dan altijd direct contact op met de dierenarts!
Artikel door: De Veulenbrigade / Vrienden Diergeneeskunde
Vrienden Diergeneeskunde: “Met jouw steun kunnen wij de Veulenbrigade helpen aan belangrijke apparatuur zoals een infuuspomp, een mobiele medicijnkar of een Veulenkar. Wil jij ook helpen? Doneer nu en met jouw bijdrage kunnen we zieke veulens nog beter helpen!”
