Als paardeneigenaar begrijp je de spanning en opwinding bij het (aan)kopen van een fijn nieuw (rij)paard of juist het vinden van een geschikte nieuwe eigenaar voor je paard. Als je na een geslaagde zoektocht tot een (aan)koop of verkoop van het paard komt, is het belangrijk om hierbij de juridische aspecten van koop en verkoop van een paard niet over het hoofd te zien. Zo kunnen er geschillen ontstaan over dwaling, een verborgen gebrek of nalatigheid. In dit artikel legt Benthem Gratama Advocaten je meer uit over dit onderwerp, zodat je weet waar je op kunt letten bij de aankoop of verkoop van paarden.
In dit artikel staat de koop van een paard centraal. (Aan)koop en verkoop is in de paardenwereld aan de orde van de dag. Juridische kwesties rondom deze transacties kunnen complex en soms verwarrend zijn. In de rechtspraak zijn er dan ook veel uitspraken te vinden over geschillen omtrent de (ver)koop van professioneel of hobbymatig gehouden paarden.
In veel zaken ontstaat er discussie over de vraag of het paard de eigenschappen bezit die de koper op grond van de koopovereenkomst mocht verwachten. In al die zaken is de rode draad: wat hebben partijen afgesproken en levert de verkoper het rijpaard dat de koper mocht verwachten?
Voorbeeld casus: Koopovereenkomst vernietigd op grond van dwaling
In dit artikel staat Benthem Gratama Advocaten stil bij een uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam van 26 juli 2022 (ECLI:NL GHAMS 2022:2188). De hoogste feitenrechter oordeelt over de verkoop van een rijpaard aan een consument koper. Het paard is gekocht om te worden gereden als dressuurpaard op licht niveau. Verkoper verklaart in de koopovereenkomst dat het rijpaard geschikt is voor eenvoudige dressuurwedstrijden. Korte tijd na levering blijkt het paard ernstige afwijkingen te vertonen (forse afwijkingen van de tussenwervelschijf tussen de 5e en 6e lendenwervel, met beenderige veranderingen van de wervellichamen, correlatie aan de klinische symptomen). Het rijpaard kan in zijn geheel niet gebruikt worden en is ongeschikt om onder het zadel te rijden. Koper vernietigt de koopovereenkomst op grond van dwaling. Hij vraagt de volledige koopsom terug en een vergoeding voor de door hem geleden schade, zoals stallings- en voerkosten voor het paard.
Wat houdt dwaling in?
Bij het kopen van een paard, moet de verkoper goed informeren en adviseren. Helaas is daarvan niet altijd sprake. In het geval bij het sluiten van een (koop)overeenkomst niet de juiste informatie is gegeven en de overeenkomst niet zou zijn gesloten als de juiste informatie wel zou zijn verstrekt, wordt er gesproken van dwaling. Als er sprake is van dwaling, is vernietiging van de (koop)overeenkomst mogelijk. Dat wil zeggen dat de overeenkomst ongedaan kan worden gemaakt.
De uitspraak van het Gerechtshof
Het Gerechtshof is het met koper eens dat verkoper wist en had moeten weten dat het paard niet geschikt was om eenvoudige dressuurwedstrijden mee te rijden. Verkoper heeft daarover geen of onvoldoende mededelingen gedaan aan koper.
In dit geval heeft een dierenarts bij de aankoopkeuring afwijkend loopgedrag geconstateerd, maar het paard desondanks goedgekeurd. Dat heeft de dierenarts gedaan op basis van – bij nader inzien onjuiste – informatie van verkoper. Verkoper had de dierenarts moeten informeren over dat het paard al veel langer bereden was en niet slechts drie maanden!
Verder had verkoper de koper moeten inlichten, dat het paard een afwijkende gang vertoonde en ook een zeer forse hoeveelheid onregelmatigheid van de wervellichamen had. De koopovereenkomst van het paard is tot stand gekomen onder invloed van dwaling, die te wijten is aan onjuiste en/of onvoldoende inlichtingen van verkoper. De koopovereenkomst zou bij een juiste voorstelling van zaken niet zijn gesloten. Dit rechtvaardigt volgens het Gerechtshof de vernietiging van de koopovereenkomst.
Gevolgen van de dwaling
Nu er sprake is van dwaling moeten alle prestaties op grond van de vernietigde overeenkomst als onverschuldigd betaald ongedaan worden gemaakt. Oftewel: de koopsom moet worden terugbetaald. Verder moet de verkoper een schadevergoeding betalen ter hoogte van de aantoonbare kosten.
De vernietiging van de koopovereenkomst heeft terugwerkende kracht. De overeenkomst is vernietigd en dus moet het paard terug, de koopsom + wettelijke rente aan koper wordt terugbetaald en de schade wordt vergoed.
Conclusie
De les is eenvoudig: verkoper moet alles vertellen over het verkochte paard. Het is belangrijk dat bij elk paard de juiste papieren voorhanden zijn. Een recente betrouwbare keuring door de verkoper is een vereiste.
Kopers moeten onderzoeken en zo nodig een eigen aankoopkeuring regelen. Oftewel: informeren en onderzoeken is bij koop van groot belang.
Tot slot; bij de aankoop moet ook over het gebruik worden gesproken. Wat wil de koper met het paard. Een springpaard is bijvoorbeeld niet geschikt voor aangespannen rijden.