In Zuid-Holland is recent (oktober 2025) voor het eerst een paard in Nederland besmet geraakt met het West-Nijl virus (WNV). Dat bevestigen de Gezondheidsdienst voor Dieren (Royal GD) en Wageningen Bioveterinary Research (WBVR). De vondst markeert een belangrijke nieuwe fase in de verspreiding van het virus binnen Nederland.
Het betrof een zesjarig paard met neurologische verschijnselen, waaronder spiertrillingen, verminderd bewustzijn en door de benen zakken. Op 18 september werd bloedonderzoek uitgevoerd, waarna het dier positief testte op antilichamen tegen WNV. Deze uitslag werd bevestigd door aanvullend onderzoek bij WBVR, waar ook IgM-antilichamen werden aangetoond — een teken van een recente infectie.
Muggenoverdracht; geen besmetting van paard tot paard
Het West-Nijl virus wordt overgebracht door muggen die besmette vogels steken. Mensen en paarden kunnen eveneens besmet raken, maar zijn zogenaamde ‘eindgastheren’: ze kunnen het virus niet verder verspreiden. De besmetting van dit paard is dus het gevolg van een lokale muggensteek en niet van contact met andere paarden.
Volgens de Sectorraad Paarden is de vondst geen reden tot paniek, maar wel tot alertheid:
“Het virus circuleert al enkele jaren in Nederland onder vogels en muggen. Dat het nu ook een paard heeft getroffen, laat zien dat het risico reëel is. Dierenartsen en paardeneigenaren doen er goed aan waakzaam te zijn, zeker in het vectorseizoen(*).”
(*) Vector:
Een organisme (zoals muggen, teken en luizen) dat een ziekteverwekker (zoals een virus of bacterie) bij zich draagt en deze overbrengt naar een andere gastheer, zoals een mens, dier of plant. Het vectorseizoen loopt van mei t/m november.
Monitoring, alertheid en preventie
“In Nederland wordt actief onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van WNV bij muggen en vogels. Deze monitoring maakt het mogelijk om verspreiding tijdig in beeld te hebben en risico’s beter in te kunnen schatten. Het WNV bij paarden is een aangifteplichtige ziekte. Dat betekent dat een (verdachte) besmetting altijd door de dierenarts gemeld moet worden bij de NVWA.” – geeft Sectorraad Paarden aan.
Paarden met plots optredende koorts, sloomheid of neurologische symptomen zoals wankel lopen of spiertrillingen, kunnen verdacht zijn voor WNV. De diagnose kan worden gesteld middels bloedonderzoek door de dierenarts. Binnen het nationale monitoringsprogramma kunnen deze monsters tijdens het vectorseizoen bij de Royal GD kosteloos worden onderzocht.
Preventie bestaat uit het verminderen van de kans op muggenbeten (bijvoorbeeld door muggenpreventie op te nemen in het stalmanagement) en vaccinatie. Er zijn veilige en effectieve vaccins tegen WNV beschikbaar, die met name worden aanbevolen voor paarden die reizen naar of verblijven in risicogebieden, of die buiten worden gehouden in de zomermaanden.
Achtergrond: WNV in Nederland
Het West-Nijl virus (WNV) dook in het najaar van 2020 voor het eerst op in Nederland bij wilde vogels en mensen. Sindsdien wordt het virus jaarlijks via muggen in het land aangetoond. De besmetting van dit paard in Zuid-Holland in oktober van dit jaar is echter de eerste bevestigde autochtone infectie bij een paard.
Met deze casus wordt opnieuw duidelijk dat het virus in Nederland aanwezig is en dat continue monitoring, goede diagnose en preventie van groot belang blijven – voor paarden én hun eigenaren.
Heb je vragen over de gezondheid van je paard?
Neem dan altijd even contact op met je dierenarts.
