Paardenarts
Zoek op aandoening of onderwerp
Leestijd: 4 minuten

Kreupelheid: elke paardenhouder krijgt er vroeg of laat een keer mee te maken. Van een onschuldige hoefzweer tot een langdurige peesblessure; kreupelheid is een van de meest voorkomende aandoeningen bij paarden.

In dit artikel lees je meer over kreupelheid bij paarden.

Orthopedie

Kreupelheid is een afwijking aan het bewegingsapparaat van het paard. Botten, spieren, pezen, banden en gewrichten maken onderdeel uit van het bewegingsapparaat. De leer van deze afwijkingen wordt in medische kringen orthopedie genoemd.

Wanneer is een paard kreupel?

Kreupelheid kan variëren van een nauwelijks zichtbare verandering in het lopen tot een vorm waarbij het paard een of meerdere benen niet kan neerzetten. Maar ongeacht de ernst is er sprake van kreupelheid als het paard één of meer benen niet normaal voortbeweegt en daardoor een onregelmatige gang vertoont of helemaal niet meer kan bewegen.

Soms is het overduidelijk waar de oorzaak gezocht moet worden, zoals wanneer het paard op drie benen staat of één been nauwelijks kan belasten. In de meeste gevallen is het echter niet zo eenvoudig te zien. Het is dan ook belangrijk bij kreupelheid een dierenarts naar het paard te laten kijken.

Niet kreupel
Bij een paard dat niet kreupel is, is de draag- en zwaaifase van het linkerbeen even lang als die van het rechterbeen. Daarbij is de beweging van de individuele gewrichten symmetrisch.

Wel kreupel
Bij een kreupel paard zijn de draag- of zwaaifasen ongelijk. Over het algemeen geldt dat een kreupel paard op het gezonde been ‘valt’ als hij in beweging is. Het paard probeert dus de draag- of zwaaifase van het aangedane been te beperken en beweegt daarbij vaak het hoofd zodanig dat het aangedane ledemaat zoveel mogelijk wordt ontzien.

Bewegingskreupelheid en belastingskreupelheid

Er zijn grofweg twee soorten kreupelheid te onderscheiden: bewegingskreupelheid en belastingskreupelheid. Zoals de naam als zegt, zit het probleem bij bewegingskreupelheid in het ‘bewegen’ oftewel het naar voren en/of naar achteren brengen van het been. Bij belastingskreupelheid zit het probleem in het ‘belasten’ van het been. Het paard heeft dus pijn wanneer het zijn hoef op de grond plaatst.

De oorzaak van bewegingskreupelheid bevindt zich vaak boven het been terwijl de oorzaak van belastingskreupelheid meestal onder de voorknie (in het voorbeen) of onder het spronggewricht (in het achterbeen) gevonden wordt.

Er bestaan uiteraard ook vormen van gemengde kreupelheid of kreupelheid waarvan de oorzaak niet te lokaliseren is in de benen. Vaak ontstaat deze kreupelheid door problemen in de wervelkolom of elders in het paardenlijf.

Herkennen van kreupelheid

Door het paard op de volte op een harde en zachte ondergrond te laten bewegen, kun je vaststellen of het paard belastings- of bewegingskreupel is.

Bewegingskreupelheid
Bij bewegingskreupelheid verkort het paard de paslengte naar voren. De kreupelheid is over het algemeen beter zichtbaar op een zachte bodem. Op een kleine cirkel neemt het kreupelen toe als het pijnlijke been zich aan de buitenkant van de cirkel begeeft omdat het been dan een grotere beweging moet maken en dus meer pijn zal doen.

Belastingskreupelheid
Bij belastingskreupelheid verkort het paard de paslengte naar achteren (verkorte belastingsfase). De kreupelheid is over het algemeen beter zichtbaar op een harde ondergrond. Het paard kreupelt heviger op de volte als het pijnlijke been het binnenbeen is omdat het binnenbeen op een volte het meest belast wordt.

Oorzaken van kreupelheid

Er zijn verschillende oorzaken waardoor een paard kreupel kan worden. De meest voorkomende vind je hieronder. In andere artikelen wordt daar verder op ingegaan.

Gerelateerde rubrieken

Onze partners

Boehringer_Ingelheim_Logo
Zoetis_logo
Dumea AM logo
Hippo Horse Insurance -logo
Hay to You logo